نخستین بار در زمستان سال قبل بود که مرکز پژوهشهای مجلس گزارش کرد که دلار ۴۲۰۰ به هدف اصابت نکرده است.پس از آن بانک مرکزی در گزارشی با وجود دفاع اولیه از سیاست دلار ۴۲۰۰ به صراحت اعلام کرد سیاست تخصیص ارز حمایتی، یک روش کوتاهمدت بهمنظور جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی در زمان بروز شوک منفی عرضه ناشی از تحریم و حمایت از گروههای کم درآمد و اقشار آسیبپذیر جامعه است و در میانمدت بهمنظور جلوگیری از ایجاد رانت و اختلال در مکانیزم قیمتها و همچنین جلوگیری از آسیب به ساختارهای تجاری و تولیدی کشور بهتدریج سایر سیاستهای حمایتی، باید جایگزین سیاست تبعیض قیمتی در عرضه کالاها شود.امکان دارد برخی این گزارشها را مهندسی بدانند. جدلی نیست، میتوان برای عبور از این اتهام به ادراک شهروندان مراجعه کرد. بد نیست هر شهروندی خود را مخاطب این پرسش قرار دهد:در یک سال گذشته قیمت کدام کالا ثابت بوده است؟ طبیعتاً وقتی دولت به بخشی از کالاها دلار با نرخ ۴۲۰۰ تخصیص میدهد انتظار این است که قیمت آن کالاها یا ثابت بماند یا رشد آن بسیار کمتر از سایر کالاها باشد. آیا شهروندان چنین حسی را در یک سال گذشته داشتهاند؟ کالایی را سراغ دارند که به واسطه دریافت دلار ۴۲۰۰ افزایش قیمت اندکی داشته باشد؟ آیا شهروندان در بخش خوراکی که ضروریترین بخش مصرفی است، توانستهاند کالایی را تهیه کنند که افزایش قیمتی کمتر از ۵۰ درصد داشته است؟
موضوع وقتی پیچیدهتر میشود که سیاست تخصیص دلار ۴۲۰۰ صدای برخی تولیدکنندگان را نیز درآورده است. دیروز تولیدکنندگان حوزه طیور تاکید داشتند کنجاله وارد شده با دلار ۴۲۰۰ با قیمتهای بسیار بالاتر به دست آنان میرسد. امروز برخی تولیدکنندگان سموم میگویند سیاست دلار ۴۲۰۰ در حال تحلیل توان رقابتی آنان است؛ زیرا این گروه فقط برای ماده اولیه دلار ۴۲۰۰ میگیرند و سایر نهادهها را بر مبنای دلار نیمایی یا دلار بازار تهیه میکنند، اما واردکنندگان سموم کل مجموعه را با این نرخ وارد میکنند. به همین دلیل تخصیص ارز ترجیحی بیشتر به سود واردکنندگان بوده تا تولیدکنندگان. جالب اینکه تولیدکنندگان حتی پیشنهاد میدهند برای ایجاد فرصت برابر ارز ۴۲۰۰ در این بخش حذف شود. اما بوروکراتهای دولتی کماکان اصرار دارند سیاست دلار ۴۲۰۰ را پر قدرت ادامه دهند.رئیس سازمان برنامه میگوید: «با وجود همه تنگناها تحت هیچ شرایطی آماده نیستیم تخصیص ۱۴ میلیارد دلار با قیمت ۴۲۰۰ را قطع کنیم.» چرا؟