مبحث سوم: در مورد معامله

* مورد معامله: مورد معامله باید مال یا عملی باشد که هر یک از متعاملین  تعهد تسلیم یا ایفای آن را می کنند. (ماده214 قانون مدنی)

* شرایط مورد ماده: مورد معامله باید مالیت داشته و متضمن منفعت عقلایی معامله مشروع باشد. (ماده215 قانون مدنی)

۱. خرید و فروش چیزی که در عرف ارزش داد و ستد ندارد ولى در نظر خریدار و فروشنده ارزش مالی و معنوى دارد و فروش آن معقول است است.

2. مال مورد معامله، در صورتی که عین معین است، باید هنگام معامله موجود باشد(ماده361 ق.م) همچنین است مقدار معین از شیء متساوی الاجزاء (ماده402 ق.م) و دین یا تعهد (ماده691 ق.م)

* معلوم بودن مورد: مورد معامله باید مبهم نباشد، مگر در موارد خاصه که علم اجمالی به آن کافی است. (ماده216 قانون مدنی)

۱. مورد معامله در صورتی معلوم است که مقدار و جنس و وصف آن معین باشد.

۲. در فرضی که عین معین مورد داد و ستد قرار می‌گیرد باید مصداق خارجی آن نیز معین باشد. فروش و اجاره‌ی یکی از دو کالا که مقدار و جنس و وصف آنها معین شده است، به دلیل تردید در مورد معامله باطل است (ماده‌ی ۴۷۲ ق.م) همچنین است ضمان از یکی از چند دین (ماده‌ی 694 ق.م).

3. در موردی که موضوع معامله کلی است، تعیین مقدار و جنس و وصف اساسی کافی است و وصف مرغوبيت کالا می‌تواند در قرارداد مبهم بماند که در این صورت انتخاب با مدیون است، مشروط بر این که منتخب او معیب نباشد (ماده‌ی 279 ق.م).

۴. ممکن است مقدار مورد معامله بر مبنای اعلام فروشنده و اعتقاد و تخمین دو طرف معین شود، مانند فروش زمین به شرط داشتن مساحت معین (ماده‌ی 355 ق.م).

۵. فروش اسب برنده در مسابقه‌ای که چند اسب معین در آن شرکت دارد در حکم معین است.

۶. موارد خاصه را که علم اجمالی کافی است قانون معین می کند.